Betutteling

Boem. Wat een mooie vakantie had moeten worden eindigde pijnlijk onderaan de trap. Zo’n zonovergoten, witgepleisterde trap die je vaak op Griekse vakantiekaarten ziet. Een mens moet ook uitkijken. Al heeft die constatering achteraf weinig zin.

Er volgde een operatie in het lokale ziekenhuis. Een rolstoel. Repatriëring. En daarna opname in een Haags verpleeghuis. De wereld van zonnebril en tinkelende ijsblokjes maakte plaats voor die van zwachtels, lange wachttijden voor de wc-deur en betuttelende zusters.

Op mijn werk heb ik veel te maken met mensen met een lichamelijke handicap. En uit hun verhalen had ik echt wel begrepen dat van álles de afhankelijkheid van hulp het moeilijkst te verwerken is. Het almaar dank-je-wel moeten zeggen, de vreemde handen aan je lijf, de wisselende gezichten.

Ik dacht het begrepen te hebben. Ik begreep niks.

“Néé, mevrouw,” zegt zuster Mirella op de vroege morgen van mijn eerste verpleeghuisdag, “we gaan het nu niet over uw medicatie hebben. We gaan nú eerst plassen.” Ik bijt het puntje van mijn tong af, want eigenlijk wil ik op zo’n zelfde kleuterjuftoontje vragen of zij dan eerst wil beginnen.

Ik doe het niet.

Een dag later. “Ehhh… Broeder Koen, wilt u misschien even schoon ondergoed voor me uit de kast pakken?” Een mens vraagt het met moeite. Zulke dingen doe je toch echt het liefst zelf. Sprakeloos kijk ik toe hoe Koen zonder omhaal het elastiek van mijn Sloggi naar zich toe trekt.

”Nee, daar ga ik geen nieuwe voor halen."

Ik zwijg beschaamd.

Sprakeloos ben ik als ik als derde rolstoel in de rij voor de wc-deur sta. Sprakeloos en verdrietig als ik pas na een half uur wanhopig bellen uit dat ellendige hok verlost wordt. En de zucht van de zuster bij mijn volgende hulpvraag snijdt diep in mijn ziel.

Ik weet het, de verpleging heeft het druk. Erg druk. Ze draven hard rond met eten en po’s. Input en output, om het maar zakelijk te zeggen. Een pilletje, een prikje, voor meer is er niet de tijd. Maar tact en inlevingsvermogen hóeven natuurlijk helemaal geen tijd te kosten.

Meer handen aan het bed, graag. Maar als het kan ook een beetje meer hóófd.

Tina

Eerder verschenen in het zomernummer van Support Magazine, 2007.

Foto: Suzan, de Zuster van de Getergde Zuchten, In vol verpleegornaat, want wie uit een buitenlands ziekenhuis komt is MRSA-verdacht. Altijd. “Besmet verplegen,” stond er dan ook in een hakerig handschrift op mijn deur. De quarantaine duurde een week.